Τι είναι οι κύστεις του μαστού;
Οι κύστεις του μαστού είναι μια καλοήθης κατάσταση (όχι καρκινική). Είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες εμφάνισης ογκιδίου σε ένα μαστό και μπορούν να αναπτυχθούν είτε στον ένα είτε και στους δύο μαστούς.
Πιστεύεται ότι αναπτύσσονται φυσιολογικά καθώς ο μαστός μεταβάλλεται με την ηλικία, λόγω των φυσιολογικών αλλαγών στα επίπεδα των ορμονών.
Είναι σύνηθες να υπάρχουν περισσότερες από μία κύστεις και ενώ είναι πιο συνηθισμένες στις γυναίκες, και οι άνδρες μπορούν να τις εμφανίσουν.
Ο μαστός
A: γαλακτοφόροι πόροι
B: γαλακτοφόρα λόβια
C: γαλακτοφόροι κόλποι
D: θηλή
E: λόβια λίπους
F: μείζων θωρακικός μυς
G: πλευρά και μεσοπλεύριοι μύες
Οι μαστοί αποτελούνται από λόβια (γαλακτοπαραγωγούς αδένες) και πόρους (σωλήνες που μεταφέρουν το γάλα στη θηλή). Οι γαλακτοφόροι αδένες περιβάλλονται από ινώδη υποστηρικτικό ιστό και λίπος, που είναι γνωστός ως στηρικτικός ιστός του μαστού. Αυτός ο ιστός δίνει στους μαστούς το μέγεθος και το σχήμα τους. Μερικές φορές, τα λόβια μπορεί να γεμίσουν με υγρό- αυτές είναι οι κύστεις του μαστού.
Οι κύστεις μπορεί να εμφανιστούν φυσιολογικά καθώς ο μαστός μεταβάλλεται με την ηλικία, λόγω των φυσιολογικών αλλαγών στα οιστρογόνα. Κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου τα οιστρογόνα προκαλούν την παραγωγή υγρού. Παρόλο που οι κύστεις του μαστού μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι συχνότερες σε γυναίκες άνω των 35 ετών.
Μετά την εμμηνόπαυση, καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων μειώνονται, οι κύστεις συνήθως σταματούν να σχηματίζονται. Οι γυναίκες που χρησιμοποιούν ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (HRT) μπορεί να εξακολουθούν να αναπτύσσουν κύστεις.
Συμπτώματα
Οι κύστεις του μαστού μπορεί να είναι μαλακές ή σκληρές και μπορεί να έχουν οποιοδήποτε μέγεθος, που κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά. Έχουν συνήθως ωοειδές ή στρογγυλό σχήμα. και μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα οπουδήποτε στο στήθος.
Σε μερικές γυναίκες, οι κύστεις προκαλούν δυσφορία, ευαισθησία ή ακόμη και ακόμη πόνο. Πριν από την περίοδο, οι κύστεις μπορεί να γίνουν μεγαλύτερες και να είναι επώδυνες ή ευαίσθητες καθώς αλλάζουν τα επίπεδα των ορμονών.
Ωστόσο, πολλές γυναίκες μπορεί να έχουν κύστεις και να μην είναι να τις αισθάνονται καθόλου.
Οι κύστες εμφανίζονται όταν αρχίζει να συσσωρεύεται υγρό στο εσωτερικό των γαλακτοπαραγωγών αδένων του μαστού. Ξεκινούν ως μικροκύστεις (πολύ μικρές κύστεις), οι οποίες είναι πολύ μικρές για να τις αισθανθείτε, εκτός εάν αποτελούν μέρος ενός συμπλέγματος (ομάδας) μικροκύστεις. Εάν το υγρό συνεχίσει να συσσωρεύεται, μπορεί να εξελιχθούν σε μακροκύστεις (μεγάλες κύστεις). Αυτές μπορούν συχνά να γίνουν εύκολα αισθητές και μπορεί να έχουν διάμετρο 1 έως 5 εκατοστά.
Πώς εντοπίζονται οι κύστεις;
Οι κύστεις γίνονται συνήθως αντιληπτές ως ογκίδιο στο μαστού ή εντοπίζονται τυχαία κατά τη διάρκεια μιας μαστογραφίας ρουτινας (ακτινογραφία μαστού) ή κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης σε ιατρείο μαστού για άλλο λόγο.
Εάν επισκεφθείτε τον γενικό ιατρό ή τον γυναικολόγο σας, επειδή έχετε βρει ένα ογκίδιο στο μαστό, μερικές φορές θα είναι σε θέση να πει αν μοιάζει με κύστη. Ωστόσο, είναι πιθανό να σας παραπέμψει σε ιατρείο μαστού, όπου θα σας εξετάσει εξειδικευμένος γιατρός και θα υποβληθείτε σε περαιτέρω εξετάσεις.
Στο ιατρείο μαστού θα υποβληθείτε σε:
- Κλινική εξέταση μαστού, με λήψη λεπτομερούς ιστορικού.
- Μαστογραφία εάν >40 ετών. Εάν είστε κάτω των 40 ετών, είναι πιο πιθανό να κάνετε υπερηχογράφημα παρά μαστογραφία. Οι νεότερες γυναίκες έχουν πυκνούς μαστούς, γεγονός που μπορεί να κάνει το μαστογραφική εικόνα λιγότερο καθαρή, έτσι ώστε οι φυσιολογικές αλλαγές ή οι καλοήθεις καταστάσεις μπορεί να είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν. Ωστόσο, για ορισμένες γυναίκες κάτω των 40 ετών, οι μαστογραφίες μπορεί να είναι απαραίτητες για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
- Υπερηχογράφημα. Το υπερηχογράφημα μπορεί να βοηθήσει να προσδιοριστεί, εάν ένα ογκίδιο είναι συμπαγές (στερεό) ή κυστικό (γεμάτο υγρό), όπως μια καλοήθης κύστη.
- Παρακέντηση με λεπτή βελόνη. Εάν το εξόγκωμα/ογκίδιο είναι εύκολα ψηλαφητό, ο ειδικός σας μπορεί να τοποθετήσει μια λεπτή βελόνα και να αφαίρεση το υγρό, ώστε να επιβεβαιώσει ότι πρόκειται για κύστη γεμάτη με υγρό.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι κύστεων
- Μια απλή κύστη είναι γεμάτη εξ ολοκλήρου με διαυγές υγρό. Οι απλές κύστεις δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας.
- Μια επιπλεγμένη κύστη είναι παρόμοια με μια απλή κύστη, αλλά έχει κάτι στο εσωτερικό της, που μοιάζουν με ” συγκρίματα” που επιπλέουν στο υγρό. Οι επιπλεγμένες κύστεις είναι πολύ απίθανο να είναι καρκίνος, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει παρακολούθηση ή αφαίρεσης του υγρού με μια λεπτή, κοίλη βελόνα, για να είναι σίγουρος.
- Μια σύνθετη, δηλαδή κυστική και συμπαγής, μάζα έχει χαρακτηριστικά όμοια με ένα συμπαγές ογκίδιο ή έχει παχιά εξωτερικά κυστικά τοιχώματα. Αυτά τα ευρήματα είναι περισσότερο ύποπτα για καρκίνο, οπότε συνήθως απαιτείται βιοψία για να το αποκλείσουμε με βεβαιότητα.
Θεραπεία και παρακολούθηση
Εάν έχετε κύστεις μαστού, συνήθως δεν θα χρειαστείτε καμία θεραπεία ή παρακολούθηση. Οι περισσότερες κύστεις υποχωρούν από μόνες τους και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Εάν η κύστη είναι μεγάλη ή προκαλεί δυσφορία, ο ειδικός μπορεί να αφαιρέσει το υγρό χρησιμοποιώντας μια λεπτή βελόνα και σύριγγα. Μερικές φορές αυτό γίνεται με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος για ανεύρεση της κύστης. Το υγρό που αφαιρείται από την κύστη μπορεί να έχει διάφορα χρώματα και να κυμαίνεται από διαυγές έως πολύ σκούρο. Εάν το υγρό περιέχει αίμα ή η κύστη έχει ύποπτα χαρακτηριστικά, στέλνεται για κυτταρολογική εξέταση στο εργαστήριο .
Αφού αφαιρεθεί το υγρό, η κύστη συνήθως εξαφανίζεται. Μπορεί να αισθανθείτε κάποια δυσφορία ή και ευαισθησία για μερικές ημέρες μετά. Σε αυτή την περίπτωση, η λήψη παυσίπονων, όπως η Παρακεταμόλη, θα σας βοηθήσει. Οι κύστεις του μαστού μπορεί να επανεμφανιστούν ή μπορεί να αναπτύξετε νέες κύστεις. Η θεραπεία για τις κύστεις είναι συνήθως η ίδια κάθε φορά. Θα πρέπει ωστόσο να επισκεφθείτε τον γιατρό σας εάν νομίζετε ότι η κύστη σας έχει επανεμφανιστεί ή έχετε αναπτύξει νέα κύστη.
Γενικά εάν έχετε ήπια συμπτώματα λόγω κύστεων μαστού, μπορεί να ανακουφιστείτε από καλά εφαρμοζόμενους στηρικτικούς στηθόδεσμους, από την εφαρμογή θερμότητας (κομπρέσες, ζεστά μπάνια) ή από τη χρήση κοινών αναλγητικών, που χορηγούνται χωρίς συνταγή.
Ορισμένες γυναίκες αναφέρουν ότι τα συμπτώματα στο στήθος τους βελτιώνονται αν αποφεύγουν την νικοτίνη, την καφεΐνη και άλλα διεγερτικά που περιέχονται στον καφέ, το τσάι, τη σοκολάτα και πολλά αναψυκτικά. Μελέτες δεν έχουν βρει σαφή σύνδεση μεταξύ αυτών των διεγερτικών και των συμπτωμάτων του μαστού, αλλά πολλές γυναίκες αισθάνονται ότι αξίζει να δοκιμάσουν την αποφυγή αυτών των τροφίμων και ποτών για μερικούς μήνες.
Έχει προταθεί ότι ορισμένες βιταμίνες ή φυτικά συμπληρώματα μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, αλλά μέχρι στιγμής κανένα δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικό, και ορισμένα μπορεί να έχουν παρενέργειες αν λαμβάνονται σε μεγάλες δόσεις. Ορισμένοι γιατροί συνταγογραφούν ορμόνες, όπως αντισυλληπτικά από το στόμα (αντισυλληπτικά χάπια), Ταμοξιφαίνη ή ανδρογόνα. Αλλά αυτά χορηγούνται συνήθως μόνο σε γυναίκες με σοβαρά συμπτώματα, επειδή μπορεί επίσης να έχουν σοβαρές παρενέργειες.
Εάν έχετε συμπτώματα στο στήθος που δεν βελτιώνονται ή χειροτερεύουν, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε το γιατρό σας για περαιτέρω αξιολόγηση.
Μπορούν να προληφθούν οι κύστεις;
Οι κύστεις συμβαίνουν ως φυσιολογική αντίδραση στις γυναικεία ορμόνες και δεν υπάρχει κανένας γνωστός τρόπος για να τις προλάβουμε. Η θεραπεία υποκατάστασης με ορμόνες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης νέων κύστεων.
Αυξάνει η ύπαρξη κύστεων στο στήθος τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού;
Εάν έχετε διαγνωστεί με κύστες μαστού, μπορεί να νιώθετε άγχος. Παρόλο που είναι μια καλοήθης κατάσταση, μπορεί να εξακολουθείτε να ανησυχείτε για τον καρκίνο του μαστού.
Η ύπαρξη απλών κύστεων μαστού δεν αυξάνει τον κίνδυνο για να αναπτύξετε καρκίνο του μαστού στο μέλλον.
Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα, οι επιπλεγμένες κύστεις και οι σύνθετες κυστικές – συμπαγείς μάζες να περιέχουν καρκινικά κύτταρα ή να σας θέτουν σε υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αργότερα, ευρήματα τα οποία θα διαγνωστούν με τη βιοψία των αυτών των κύστεων.
Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι σημαντικό να έχετε επίγνωση των μαστών σας και να επισκεφτείτε το γιατρό σας, εάν παρατηρήσετε οποιαδήποτε αλλαγή στους μαστούς σας, ανεξάρτητα από το πόσο σύντομα αυτές εμφανίζονται μετά τη διάγνωση της κύστης σας.
